جوان آنلاین: با تمام اتفاقاتی که در جامعه ساری و جاری است و با وجود تخلفاتی همچون زیرمیزی گرفتن و دور شدن عمیق و معنا‌دار برخی پزشکان از مردم، همچنان این قشر جزو گروه‌های مرجع اجتماعی به شمار می‌روند و مردم برایشان احترام قائلند؛ پزشکانی که به طور یقین بیشتر از هر قشر دیگری با مضرات فردی و اجتماعی الکل آشنایی دارند و به عنوان گروهی که بار‌ها مطالعات و مقالات و پژوهش‌های مرتبط با مضرات مصرف الکل را ورق زده و در متون مرجع پزشکی با آن مواجه شده‌اند، نه فقط به خوبی با مضرات الکل آشنا هستند، بلکه می‌توانند نقش آگاهی‌بخشی اجتماعی داشته و به سایر اقشار و گروه‌های جامعه درباره خطرات و تبعات فردی و اجتماعی الکل هشدار و آگاهی بدهند. به همین خاطر است که وقتی خبر مسمومیت تعدادی از پزشکان رسانه‌ای شد، توانست جامعه را در بهت فرو برد.
اینبار افرادی که بر اثر استفاده از مشروبات تقلبی و الکل متانول دچار مسمومیت سانحه و مرگ شده‌بودند، پزشکان متخصص و فوق تخصصی بودند که از یک طرف جزو گروه‌های مرجع جامعه هستند و مردم روی آن‌ها حساب می‌کنند و از رفتارهایشان الگو می‌گیرند و از سوی دیگر این افراد قاعدتاً و بر مبنای منطق علمی به مضرات متعدد الکل اشراف کامل داشتند.
اینبار با چند نوجوان و جوانی که هیجانات سنی‌شان با دیدن چند فیلم و گوش دادن چند آهنگ و موسیقی بالا زده و برای فرونشاندن این هیجانات به سراغ نوشیدن مشروبات الکل رفته‌اند، مواجه نبودیم.
قربانیان این ماجرا از اقشار فرهیخته جامعه هستند. پزشکانی که احتمالاً تا روز حادثه در مطبشان پذیرای بیماران بوده‌اند و شاید حتی به بیمارانشان توصیه‌های ضدالکلی می‌کردند.
شب حادثه، اما همین افراد کاری را انجام می‌دهند که به هیچ عنوان شایسته جایگاه آن‌ها نبود. اشتباهی که از هر قشر و گروهی پذیرفتنی‌تر بود تا قشری که خودش باید جامعه را نسبت به الکل و مضرات آن آگاه کند و بر‌حذر بدارد. این ماجرا، اما رخ داد تا تلنگری باشد به جامعه که حتی گروه‌های مرجع ما هم می‌توانند رفتار‌هایی اینچنینی داشته‌باشند و تلنگری جدی‌تر برای جامعه پزشکی که حواسشان باشد بیشتر از این مرجعیت خود را از دست ندهند!
حکایت این ماجرا حکایت دیگر تخلفات جامعه پزشکی مانند زیرمیزی یا امثال آن نیست که بتوان با توجیهاتی نظیر کمی دستمزد و غیر‌واقعی بودن تعرفه‌ها توجیهش کرد. اینبار پای مرگ باور‌ها و اعتبار گروهی در میان است که عامه جامعه از آن‌ها حرف‌شنوی داشتند و گفتار و رفتارشان برای آن‌ها الگو به شمار می‌رفت و این مسئله می‌تواند در نگاه کلان موضوعی نگران‌کننده باشد.
واکنش دیرهنگام و محتاطانه
شاید به همین‌خاطر است که بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت روز گذشته در واکنشی دیرهنگام به مسئله حادثه مسمومیت الکلی پزشکان، درباره مسمومیت الکلی اخیر برای جمعی از پزشکان در شیراز گفت: «در علم پزشکی مصرف دو چیز را همه عالمان پزشکی نهی می‌کنند و من هم جدا از مسائل شرعی صحبت می‌کنم. امروزه می‌گویند بسیاری از بیماری‌ها ناشی از مصرف سیگار است و می‌گویند تقریباً تمام اعضای بدن می‌تواند از مصرف سیگار دچار عارضه شود و متأسفانه می‌بینیم بعضی‌ها سیگار می‌کشند و بعضی‌ها خودشان ممکن است جزو پزشکان باشند، الکل هم همین‌طور است.»
وی ابعاد علمی حادثه را از ابعاد شرعی و قانونی آن جدا کرد و اینگونه توضیح داد: «الکل هم جدا از مسائل شرعی از نظر پزشکی یکی از عواملی است که بسیاری از بیماری‌ها را ایجاد می‌کند، به خصوص می‌تواند در کبد عوارض بسیار زیادی داشته‌باشد. در رشته خود ما که چشم پزشکی هستیم، الکل‌هایی که استاندارد نیستند و ناخالص هستند، موجب کوری می‌شوند که به آن الکل متانول می‌گویند در واقع الکل چوب این کار را انجام می‌دهد.»
عین‌اللهی گفت: «ما انتظارمان این است وقتی دانشمندان و عالمانی داریم که خودشان عوارض را می‌بینند، خودشان به آن عوامل استناد کنند. وقتی می‌گویند عالم بدون عمل همین است، بنابراین نه‌تن‌ها در مورد جامعه پزشکی بلکه درباره مردم هم استفاده از الکل می‌تواند عوارض بسیار زیادی ایجاد کند، عمر افراد را کوتاه می‌کند و می‌تواند بیماری‌هایی را در درازمدت داشته‌باشد، به خصوص بیماری کبدی را می‌تواند به وجود بیاورد که آینده بدی را رقم بزند.»
ابعاد قانونی و قضایی ماجرا.
اما ماجرای مسمومیت الکلی پزشکان علاوه بر ابعاد جامعه‌شناختی، دارای ابعاد حرفه‌ای و قانونی نیز هست. اصولاً با عنایت به عوارض شرب خمر و تأثیر آن در عملکرد افراد در همه کشور‌های دنیا قوانین سختگیرانه‌ای وجود دارد که مصرف الکل را در مشاغل و در سنین خاص محدود یا منع می‌کند. یکی از این مشاغل حساس که با جان و سلامت انسان‌ها سر و کار دارد، شغل پزشکی است.
در قانون‌تشکیل «سازمان‌نظام‌پزشکی‌جمهوری‌اسلامی‌ایران» و «آیین‌نامه انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای شاغلان حرفه‌های پزشکی و وابسته» به صراحت مجازات تخلفاتی که خلاف شئون پزشکی و جامعه باشد، تعیین شده‌است. در ماده ۲۸ قانون تشکیل سازمان‌نظام‌پزشکی‌آمده‌است: «به‌منظور رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای شاغلین حرف پزشکی و وابسته در مرکز دارای هیئت‌های‌عالی انتظامی پزشکی و در مراکز استان‌های دارای هیئت‌های بدوی و تجدیدنظر و در شهرستان‌های دارای هیئت‌های بدوی انتظامی پزشکی خواهد بود که مطابق مواد بعدی این قانون تشکیل می‌گردند.
تبصره۱ - عدم رعایت موازین شرعی و قانونی و مقررات صنفی و حرفه‌ای و شغلی و سهل‌انگاری در انجام وظایف قانونی به وسیله شاغلین حرف پزشکی و وابسته به پزشکی تخلف محسوب و متخلفین با توجه به شدت و ضعف عمل ارتکابی و تعدد و تکرار آن‌حسب مورد به مجازات‌های زیر محکوم می‌گردند: الف- تذکر یا توبیخ شفاهی در حضور هیئت‌مدیره نظام‌پزشکی محل. ب- اخطار یا توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی محل. ج- توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی و نشریه نظام پزشکی محل یا الصاق رأی در تابلو اعلانات نظام پزشکی محل. د - محرومیت از اشتغال به حرفه‌های پزشکی و وابسته از سه ماه تا یکسال در محل ارتکاب تخلف. هـ - محرومیت از اشتغال به حرفه‌های پزشکی و وابسته از سه‌ماه تا یکسال در تمام‌کشور؛ و – محرومیت از اشتغال به حرفه‌های پزشکی از بیش از یک‌سال‌تا پنج‌سال در تمام کشور. ز – محرومیت دائم از اشتغال به حرفه‌های پزشکی و وابسته در تمام کشور.» بر اساس ماده ۶ «آیین‌نامه انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای شاغلان حرفه‌های پزشکی و وابسته»، انجام امور خلاف شئون پزشکی توسط شاغلان حرفه‌های پزشکی و وابسته ممنوع است و باید از ارتکاب کار‌هایی که موجب هتک حرمت‌جامعه پزشکی می‌شود، خودداری کنند.
بگذریم از اینکه شرب خمر جرمی است که جنبه عمومی هم دارد. با تمام اینها، اما اصلی‌ترین فاجعه این ماجرا خدشه‌دار شدن چهره گروهی است که از گروه‌های مرجع جامعه محسوب می‌شدند و به قول وزیر بهداشت عالمانی بی‌عمل بودند.
نظر شما